واقعیت بودجه دفاعی کشور
بعد از ارسال لایحه بودجه به مجلس و آشکار شدن آمار و ارقام بودجه، تحلیلهای متنوع و اکثراً غیرکارشناسی در سطوح مختلف صورت میگیرد که یکی از آنها هم درباره بودجه دفاعی کشور است. برای تنویر افکار و شناخت اهمیت بودجه دفاعی در امنیت ملی، چند نکته بهصورت اجمال اشاره میشود.
نکات تحلیلی: 1- نیروهای مسلح تجهیزات متنوعی را برای دفاع در حوزههای مختلف مأموریتی، اعم از زمینی، هوایی، دریایی، اطلاعاتی و پدافندی نیاز دارند. با توجه به محدودیتهای فروش به خاطر تحریمها، جمهوری اسلامی ایران با توان علمی و تولید داخلی، اکثر نیازهای نیروهای مسلح را با تنوع بسیار، بومی و داخلی سازی کرده که این عمل انقلابی و جهادی علاوه بر ایجاد بازدارندگی، هزینههای تأمین سلاح و مهمات و تجهیزات گوناگون را بسیار پایین آورده است که اگر این کار صورت نمیگرفت، دولت باید بودجههای هنگفتی برای تهیه آنها تخصیص میداد. 2- بر اساس اسناد مالی، قبل از انقلاب حدود ۳۵ درصد بودجه کشور برای امور نظامی هزینه میشد، اما اکنون طبق قانون، حدود ۵ درصد بودجه عمومی برای بنیه دفاعی کشور در نظر گرفته میشود که بخشی از آن هم تخصیص پیدا نمیکند و همچون سایر نهادها و وزارتخانهها دچار کسری بودجه سالانه میشود. 3- نسبت هزینههای نظامی با تولید ناخالص ملی یک قاعده در کشورهای مختلف برای تخصیص بودجه دفاعی است، یعنی کشورهای مختلف درصدی از تولید ناخالص ملی را به این امر اختصاص میدهند. بر این مبنا نزدیک به 2 درصد تولید ناخالص ایران صرف بخش دفاعی میشود و کشورمان در بین کشورها، رتبه 93 را دارد. با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور و تنوع تهدیدات با نگاه راهبردی، حتماً باید یک سری تجدیدنظرهایی در بودجه دفاعی کشور صورت گیرد.
نکته راهبردی: دولت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به این نکته کلیدی واقفاند که بنیه و توانمندی دفاعی- امنیتی کشور در طول ۴۰ سال گذشته همواره تکیهگاه مسئولان در عرصههای مختلف داخلی و بینالمللی بوده است؛ بهطوریکه امروزه جمهوری اسلامی ایران در منطقه پرمخاطره و پرچالش غرب آسیا، از امنیت پایدار، با توان و تجهیزات ساخت داخل برخوردار است. مضافاً با توجه به تغییر در صحنه نبردهای امروزی و پدیدار شدن وجهههای جدیدی از تهدیدات، موضوع تحقیقات و پژوهشهای دفاعی جزء اولویتهای قطعی نیروهای مسلح کشورمان است و برای رسیدن به این هدف راهبردی باید نیازمندیهای آنها در بودجهریزیها لحاظ گردد تا بنیه دفاعی متناسب با شرایط و تولیدات داخلی بهروز شود