بازدارندگی معنوی
بر اساس نظرسنجیها وقتی روحیه بازدارندگی از خلاف و گناه مثل اختلاس، رانتخواری و قاچاق در برخی از کشورها را مورد مطالعه قرار میدهیم، درمییابیم چقدر نمادها و باورهای آنان بازدارنده هستند. درصد قابل توجهی از مردم به دلیل احترام به پرچم کشورشان حاضر به انجام خلاف نیستند. در برخی دیگر از کشورها هم درصد زیادی به احترام کشتهشده راه وطن، بسیاری از جرایم، به ویژه اقتصادی را انجام نمیدهند. حال اگر همین دو موضوع را در داخل کشورمان به صورت تطبیقی بررسی کنیم جایگاهی برای بازدارندگی در آن پیدا نمیکنیم. در حالی که ما مسلمان، به ویژه شیعه هستیم و نمادهای متعدد مذهبی باید در میان ما از استحکام بیشتری برخوردار باشد. امیرالمؤمنین علی(ع) میفرماید: «خوف شیعیان ما ناشی از محبتی است که به خدا دارند، میترسند نتوانند حقش را ادا کنند.» حال، در ماه مبارک رمضان ماه ضیافت الهی تحقق این مهم بیشتر میسر است. این یک فرصت طلایی است. در ماه مبارک رمضان درهای رحمت الهی باز میشود و خداوند نظر ویژه به مؤمنان دارد، امیدواریم ما نیز بتوانیم از فضایل این ماه استفاده کنیم. اگر میخواهیم مزیّن به اخلاق و آداب اسلامی و روحیه انقلابی، جهادی، حماسی و ولایی شویم، باید یک سری کارها را انجام دهیم و از یک سری دیگر فاصله بگیریم. ماه مبارک رمضان، فرصتی برای تقرب است. انسان پس از اینکه مقرب شد، طور دیگری زندگی میکند و زندگی متفاوتی خواهد داشت. تقرّب یک فضای مخصوص و یک حسّ ویژه ایجاد میکند، بالاخره کسی که مقرّب است با کسی که مقرّب نیست فرق میکند! انسان مقرب دیگر بسیاری از کارهایی که مورد رضایت الهی نیست را انجام نمیدهد. اگر به خدا نزدیک شویم وضع و حالمان بهتر خواهد شد؛ چراکه بسیاری از مشکلاتی که داریم به دلیل دوریمان از خداست. بهترین شاهد مثال در این زمینه روحیه رزمندگان دفاع مقدس است؛ وقتی کار جنگ گره میخورد، در خانه خدا میرفتند و با خدا ارتباط برقرار میکردند، بعد برمیگشتند گرهها باز میشد. ماه رمضان ماه انسانسازی است. خوب استفاده کردن از این فرصت، انسان را به قلههای بلندی از معرفت میرساند. ماه رمضان، ماه خیر و برکت است. ماه نزول قرآن، مغفرت و آمرزش، ماه بخشش و نیکوکاری، ماه از خودگذشتگی، تلاش و جهاد با نفس و ماه رحمت پروردگار است. این ماه، ماه تهذیب نفس و پالایش روح است. ماه غلبه کردن و چیره شدن بر هویها و هوسها است. ماه صبر و استقامت و بالاخره ماه خودسازی و اصلاح جامعه است. ماه مبارک رمضان در کنار معنویت خاصی که دارد، روحیه تعاون و همکاری و کمک و دستگیری از مستمندان را نیز گسترش میدهد.
در کنار این مهم، یکی از بارزترین حکمت های روزهداری، کمک و دستگیری تهیدستان، بینوایان، محتاجان، یتیمان و گرسنگان است؛ چراکه انسان با احساس گرسنگی و تشنگی بهتر میتواند آنان را درک کند و برای رفع نیازمندیهایشان قدم بردارد.
افزون براین، با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش قیمت مواد اولیه در جامعه و وضعیت نامطلوب اقشار نیازمند، دولتمردان باید راهکارهای اساسی را برای کنترل وضعیت بازار اعمال کنند و متموّلان نیز با توجه به شرایط فعلی به همنوعان خود که از توان مالی پایینی برخوردارند به دید شفقت بنگرند و از نظر مالی آنها را حمایت کنند و در رفع مشکلات محرومان بیشتر از گذشته تلاش کنند.